Nguyên nhân gây ra 85% trường hợp trẻ em bị đột quỵ xuất huyết não.

Xuất huyết não là nguyên nhân chính gây đột quỵ cấp và tử vong nhanh chóng, chiếm 85% trường hợp đột quỵ ở trẻ em do dị dạng mạch máu não, khó phát hiện. Một ví dụ là tài xế N.T.B, 53 tuổi, đã tử vong sau khi bị đột quỵ cấp khi chở khách tại TP.HCM vào ngày 29/2/2023. PGS.TS.BS Nguyễn Huy Thắng cho biết, clip ghi lại cho thấy tài xế bị thương nghiêm trọng ở bán cầu não phải, có khả năng do xuất huyết não lượng lớn gây thoát vị não. Ngược lại, đột quỵ thiếu máu não thường không dẫn đến tử vong nhanh. Xuất huyết não cũng có tỷ lệ co giật cao hơn và 90% nguyên nhân là do cao huyết áp.

Gần đây, vào ngày 59, thầy Trương Văn Lai, 45 tuổi, Hiệu trưởng Trường THPT Tràm Chim, Đồng Tháp, đã qua đời do đột quỵ não. TS.BS Trần Chí Cường, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa quốc tế S.I.S Cần Thơ, cho biết đột quỵ có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi và ngày càng trẻ hóa, trong đó tỷ lệ tử vong do đột quỵ xuất huyết não ở độ tuổi từ 0-18 là 25%. Tháng 6 năm 2023, một sinh viên 19 tuổi ở Kiên Giang đã bị đột quỵ sau giấc ngủ trưa tại ký túc xá, được chẩn đoán là xuất huyết não do dị dạng mạch máu đã vỡ. Sau gần 2 tháng điều trị, tình trạng của bệnh nhân vẫn nghiêm trọng.

Bệnh nhân vẫn lơ mơ, không tiếp xúc, thể trạng suy kiệt, yếu liệt nửa người bên phải. Theo PGS.TS.BS Nguyễn Huy Thắng, nguy cơ vỡ túi phình ở người trưởng thành tăng do tuổi tác, tăng huyết áp, hút thuốc lá và yếu tố gia đình. Bệnh nhân đã đăng ký khám tại Bệnh viện Nhân dân 115 TPHCM.

Đối với trẻ em, việc phòng ngừa đột quỵ rất khó. Một bé trai 3 tuổi ở Vĩnh Long bất ngờ té, co giật và bất tỉnh. Được đưa vào Bệnh viện Nhi đồng TPHCM, bé được chẩn đoán xuất huyết dưới nhện não. Sau hồi sức, bé được chụp DSA mạch máu não và phát hiện túi phình mạch máu não là nguyên nhân gây đột quỵ. Bệnh viện cũng từng tiếp nhận một bé 6 tuổi hôn mê, yếu nửa người bên trái.

Kết quả kiểm tra cho thấy trẻ bị xuất huyết não do vỡ dị dạng mạch máu, cần phẫu thuật mở sọ. Theo BS Huỳnh Hữu Danh, có hai loại đột quỵ: nhồi máu và xuất huyết, trong đó xuất huyết não thường gặp ở trẻ em, chủ yếu do dị dạng mạch máu. Trẻ 3 tuổi không phải là nhỏ nhất, vì đột quỵ có thể xảy ra ở trẻ sơ sinh. TS.BS Trần Chí Cường cho biết, 80-85% trường hợp xuất huyết não ở trẻ từ 0-18 tuổi là do vỡ dị dạng mạch máu, dẫn đến nhiều di chứng ảnh hưởng đến sự phát triển. Đột quỵ là tình trạng nghiêm trọng, và nếu không được điều trị kịp thời, có thể gây tổn thương não và nguy cơ tử vong.

Phòng ngừa đột quỵ ở trẻ em là thách thức lớn, ngay cả ở các nước phát triển. Khác với người lớn có nhiều yếu tố nguy cơ như tăng huyết áp hay béo phì, trẻ em thường gặp đột quỵ do nguyên nhân bẩm sinh như dị dạng mạch máu não. Nhiều trường hợp không có triệu chứng rõ ràng hoặc chỉ có triệu chứng không điển hình, dẫn đến khó khăn trong chẩn đoán. Khi dị dạng vỡ, trẻ có thể xuất hiện các triệu chứng nghiêm trọng như đau đầu dữ dội, yếu liệt, và hôn mê, nếu không được cấp cứu kịp thời có thể dẫn đến tử vong. Theo PGS.TS.BS Nguyễn Huy Thắng, Việt Nam nằm trong nhóm quốc gia có nguy cơ đột quỵ cao nhất thế giới, với tỷ lệ ước tính trên 218/100.000 dân.

Việt Nam có gần 100 triệu dân và ghi nhận trên 200.000 ca đột quỵ mỗi năm. Hiện tại, cả nước có 110 trung tâm đột quỵ, chủ yếu tập trung tại TPHCM và Hà Nội, khiến nhiều bệnh nhân từ các tỉnh phải mất vài giờ mới đến được trung tâm gần nhất.

Source: https://afamily.vn/thu-pham-khien-85-truong-hop-tre-em-dot-quy-xuat-huyet-nao-2023090923520954.chn